Reputatie nationale supervervuiler zit Duphar niet lekker

Solvay Duphar: dat is dioxine en de Volgermeer. Ondanks de produktie van
mensvriendelijke produkten als de anti-agressiepil en injectiepennen tegen
zenuwgas, blijft die naam onlosmakelijk verbonden met zware vervuiling. " Gelijk
krijgen van het gerechtshof is prettig, maar met het effect op onze naam zitten
we nog steeds."
WEESP - De directie van Solvay Duphar werd gisteren gebeld door een
televisieprogramma dat commentaar wilde op de uitspraak van het hof. " Jammer
dat uw bedrijf niet is veroordeeld, dan hadden we veel leukere vragen," kreeg
algemeen secretaris G. Kats te horen. Hij is gewend aan het stigma.
" Zo'n uitspraak helpt niet bij het opvijzelen van ons imago. Als je het zuiver
juridisch bekijkt wel. Alle aantijgingen zijn onterecht. Maar zo reageert men
niet. We zitten toch met een probleem, zegt iedereen."
Maar dat ontkent Duphar toch niet ?
" Nee. Het probleem ligt er, levensgroot."
Hoofd juridische zaken J. Broens: " Milieuorganisaties zeggen dat Duphar toch
onrechtmatig heeft gehandeld, maar dat de overheid dat niet op ons kan verhalen.
Maar over onrechtmatig handelen heeft het hof zich niet uitgesproken. Zelfs al
zouden wij onrechtmatig hebben gehandeld, dan heeft de staat geen vordering op
Solvay Duphar."
" De staat heeft zich in de jaren zestig het belang van de bodemsanering ook
niet aangetrokken. De Nederlandse bevolking, de overheid en de bedrijven waren
zich niet bewust van de milieurisico's. Men dacht: als je op een legale
stortplaats stort, is het weg. Een vuilstortplaats was een vuilstortplaats. De
overheid kan dertig jaar later niet tegen slechts een aantal bedrijven zeggen:
'Jullie moeten er maar voor opdraaien'."
Hij relativeert de eigenlijke milieukant van het probleem overigens ook: " Er
wordt steeds gesproken over tienduizenden vaten dioxine. Dat is aperte onzin. Er
liggen tienduizenden vaten met stoffen, waarvan sommige verontreinigd zijn met
dioxine. Dat is heel iets anders."
" Het hof spreekt nu over 'kleine hoeveelheden.' Dat kun je een detail noemen,
maar het gaat echt om microverontreinigingen, parts per million. We ontkennen
het niet en bagatelliseren dioxine niet. De landsadvocaat zegt: dat is het
dodelijkste gif dat de mens ooit heeft uitgevonden: dat is niet waar. Er is nog
nooit iemand aan overleden, daar zijn keiharde onderzoeken naar. En we hebben
het nooit geproduceerd. Pas eind jaren zestig kwamen wij erachter dat die stof
vrij kwam bij onze produktie."
Kats: " Duphar is de grote vervuiler - is het niet van heel Nederland, dan wel
van de Volgermeer. Van het chemisch afval dat wij daar hebben kunnen traceren,
is slechts anderhalf procent van ons. Dat hebben wij ook in het proces naar
voren gebracht. Niet om die tien andere bedrijven zwart te maken, maar om aan te
tonen dat het in die tijd volledig normaal was om ook chemisch afval gewoon aan
de stadsreiniging mee te geven."
Waarom is Duphar dan erop aangesproken ?
Kats: " Omdat de vaten waren gesierd met onze naam. We hebben dat nooit ontkend
en het nooit stiekem gedaan. We kenden, net als de stadsreiniging van Amsterdam,
de eindbestemming. We hebben het de staat makkelijk gemaakt. Andere bedrijven
kieperden het gewoon los uit duwbakken."
Waarom lukt het Shell in een vergelijkbare zaak zoals in Gouderak, wel buiten
schot te blijven ?
Kats, armen in de lucht: " Ik zou het niet weten. Ik zou het wel willen weten.
De Volgermeer leeft, net als Lekkerkerk. Gouderak niet, terwijl ze daar een hele
woonwijk om hebben moeten trekken. Met geldverslindende imagocampagnes zoals we
in de jaren tachtig hebben geprobeerd, red je het niet. You can not buy the
hearts and minds of people."
" Wij voelen wel degelijk onze verantwoordelijkheid. Kijk naar het geval in
Diemen-Noord. Daar hadden hadden we geen vergunningen voor. Dat betalen we voor
honderd procent."
In augustus heeft Solvay Duphar een schikking getroffen met de provincie en
Vrom. Duphar beloofde daarbij de sanering van de stortplaats in Diemen-Noord -
waar 30.000 ton met zware metalen, organochloorverbindingen en chemisch afval
vervuilde grond ligt - op zich te nemen.
Had u dat niet ook bij de Volgermeerpolder kunnen doen, als u toch zo over het
imago in zit ? Er gebeurt ondertussen niets aan de vervuiling.
" Dat kan men in redelijkheid niet van ons vragen. Als we verantwoordelijkheid
voelen, nemen we die ook."
De Tweede Kamer bereidt een Inbouwwet Bodemsanering voor. Zou u daardoor alsnog
op moeten draaien voor de sanering van de Volgermeerpolder ?
Broens: " Ik kan het me niet voorstellen. Krijgt die wet terugwerkende kracht ?
In Nederland werkt dat niet zo."
Wel eens in de Volgermeerpolder geweest ?
Kats: " Nee."
Broens: " Ja. Wat ik daar zag ? Een vuilstortplaats, deels afgedekt. Er staan
struiken op. Troep, autobanden en zo. Ik weet niet wat ik daarvan moet zeggen.
Als die stortplaats fatsoenlijk behandeld zou worden door de overheid, met een
deklaag, levert die niet meer gevaar op dan iedere willekeurige andere."
Kats: " Maar ja, dat is het imago van een stinkende tijdbom. Verkeerd. Je zou
kinderen ook niet laten spelen op een afvalstortplaats van de gemeente waar geen
dioxine ligt. Dat doe je toch niet ?
Zou Duphar saneren van de Volgermeerpolder kunnen betalen ?
" Onze moedermaatschappij Solvay zou ons niet failliet laten gaan. Voor Duphar
zelf zou het heel moeilijk zijn. Overigens kost die sanering helemaal geen 172
miljoen. Dat is absoluut niet noodzakelijk om gevaren voor volksgezondheid te
voorkomen. Dat kan veel goedkoper en dat hebben we de minister laten weten. De
minister schreef in een heel nette brief dat hij niet geinteresseerd is."
" Misschien nu wel."

Auteurs: ALTAN ERDOGAN; ROB ROMBOUTS