Aan de smerigste plaats in Nederland is niets te zien

AMSTERDAM - Hij had er eigenlijk een feestje van willen maken, maar daar had hij
op verzoek van het Burgercomite toch maar van afgezien. Een belangrijke dag was
het echter wel, vond Noordhollands gedeputeerde voor milieuzaken G. de Boer.
''Voor het eerst wordt dan toch een deel van de Volgermeerpolder echt
gesaneerd.''
Vorige week maandag is een begin gemaakt met het opruimen van 26 containers
giftig afval. Het gaat om chloorhoudende koolwaterstoffen waaronder dioxine, dat
zich op de voormalige vuilstortplaats bovengronds bevonden. In 1982 is dat afval
tot balen verpakt; sindsdien stond het opgeslagen bij een woonwijk van Broek in
Waterland.
Gisteren mocht de buitenwereld zien wat met dat afval gebeurt. Witte plastic
overschoenen aan, en eventueel een plastic regenjas. Het is dat je weet dat het
de smerigste plaats van Nederland is, maar aan het terrein zelf is niets te
zien. Prachtige wateren waarin naar hartelust eenden zwemmen, en fraaie
begroeiing.
De firma Ecotechniek heeft in de Volgermeerpolder, anderhalve kilometer
verwijderd van de woonwijk van Broek in Waterland, een speciale cabine gebouwd.
In die beveiligde ruimte worden de zakken afval met hulp van een grijper uit de
containers gehaald. In zes dagen is de inhoud van acht containers verwerkt.
Het afval wordt gescheiden in fijn en grof materiaal en in gifvaten gedaan, die
naar de AVR (Afval Verwerking Rijnmond) gaan. ''Het afval wordt hier
geanalyseerd, zodat we precies weten wat we aan AVR aanbieden,'' zegt
bedrijfsleider G. van Woudenberg van Ecotechniek.
Door grote ramen is het van buitenaf allemaal te zien. De mensen die in de
cabine werken, zien er uit als ruimtevaarders. De lucht die zij inademen, komt
door slangen van buiten. De lucht in de cabine zelf gaat door stof- en
koolfilters, en pas daarna naar buiten. ''Het stinkt onbeschrijflijk,'' zegt
iemand die binnen is geweest.
Zowel gedeputeerde De Boer als het Burgercomite Vuilstortplaats Volgermeerpolder
maakt zich ernstig zorgen over de verdere gang van zaken. Gekozen is voor het
'isoleren, beheren en controleren' van de gifbelt, nadat was komen vast te staan
dat zowel schoonmaken van het terrein als verbranden van het afval geen haalbare
opties waren.
''Aanvankelijk was het de bedoeling dat de gemeente Amsterdam het terrein zou
saneren. Daarna werd de verantwoordelijkheid bij de provincie gelegd, maar nu is
zij weer overgeheveld naar Amsterdam,'' zei De Boer. ''Voor Amsterdam heeft
saneren van de Volgermeerpolder niet de hoogste prioriteit. Daarover ben ik, om
het eens mooi te zeggen, bepaald not amused.''
De gemeenteraad van Amsterdam vergadert morgen over de ranglijst van te saneren
gebieden.
De Boer wees erop dat het tempo waarin de Volgermeerpolder werd gesaneerd toch
al niet hoog lag. ''Dat tempo moet dus op zijn minst worden aangehouden.'' De
sanering houdt in dat land rond de polder wordt afgeschermd en afgedekt. Het gif
kan zich dan niet buiten de polder verspreiden. De Boer zei dat deze werkwijze
acht jaar in beslag neemt.
Rijk van den Hoek van het burgercomite dat zich sinds begin jaren tachtig inzet
voor een schone Volgermeerpolder, is evenmin amused. Hij wijst erop dat
projecten die volgens Amsterdam hoger op de prioriteitenlijst staan, pas in de
fase van onderzoek verkeren. ''Wat de Volgermeer betreft, zijn we in de fase van
uitvoering aangeland. Daarom moet met de sanering haast worden gemaakt.'' Van
den Hoek verwijt 'de grote stad op palen' de omwonenden van de belt, in Broek in
Waterland, 'te schofferen'.
Inmiddels zijn de kosten van sanering van de Volgermeerpolder fiks gestegen.
''In 1991 schatten wij deze op 172 miljoen,'' zei De Boer. ''Nu worden ze
geraamd op 226,8 miljoen.'' Daarin is inbegrepen de sanering van de
Poppendammerweeren, de aangrenzende polder, die ook door het gif is vervuild.
Giftig afval wordt in een speciale cabine in de Volgermeerpolder uit containers
gehaald en gescheiden. Het wordt vervolgens naar de AVR gebracht.

Auteur: HANNEKE DE WIT